Εντός της ερχόμενης εβδομάδας αναμένεται να συνεχιστεί η εξέταση της δυνατότητας επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας.

‘Ηδη, έχει αποφασιστεί η επέκταση επτά συμβάσεων από τις περίπου 25 που παραμένουν σε ισχύ.

Οι συμβάσεις που επεκτάθηκαν, καλύπτουν συνολικά 200.000 εργαζόμενους (εκ των οποίων οι μισοί ήταν ακάλυπτοι έως ότου αποφασίστηκε η επέκταση).

Το ζήτημα της επαναφοράς και ενίσχυσης των συλλογικών συμβάσεων, αποτελεί κεντρικό πολιτικό στοίχημα για την κυβέρνηση, με άμεσο αντίκτυπο στις αποδοχές και τους όρους απασχόλησης των εργαζομένων.

Ωστόσο, ο δρόμος μέχρι την επαναφορά της -κατά το δυνατόν- εργασιακής κανονικότητας, είναι μακρύς και δύσβατος δεδομένου ότι προτού εκδηλωθεί η οικονομική κρίση, οι συλλογικές συμβασεις ξεπερνούσαν τις 200!

Αντίθετα, – σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στην διάθεση τους οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας και τα συνδικάτα- οι επιχειρησιακές συμβάσεις ανέρχονται σε 318, αντιπροσωπεύουν το 95,21% του συνόλου των συμβάσεων και προβλέπουν μισθολογικές μειώσεις έως και 40%.

Τα δύο πλήγματα

Στην πραγματικότητα, ζητούμενο σήμερα είναι η αποκατάσταση της συλλογικής διαπραγμάτευσης, η οποία θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με το Ν. 3239/1955 και εκσυγχρονίστηκε με το Ν. 1876/ 1990.

Τα δύο σημεία, τα οποία η κυβέρνηση δηλώνει ότι σκοπεύει να διορθώσει με την διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη, αφορούν:

Την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης (συρροή), ώστε οι κλαδικές συμβάσεις που συνήθως περιλαμβάνουν τους πλέον θετικούς για τους εργαζόμενους όρους, να υπερισχύουν των επιχειρησιακών και των ατομικών συμβάσεων.

Την επεκτασιμότητα των συμβάσεων εργασίας, ώστε η εφαρμογή τους να καθίσταται υποχρεωτική για το σύνολο των επιχειρήσεων ενός κλάδου και όχι μόνο για όσες εκπροσωπούνται από τους εργοδοτικούς φορείς στην εκάστοτε διαπραγμάτευση.

Τα είδη των συμβάσεων

●Η Εθνική Γενική Σύμβαση Εργασίας, αφορά όλους τους εργαζομένους και εργοδότες της χώρας μόνον ως προς τους μη μισθολογικούς όρους (θεσμικό μέρος). Ως προς τους μισθολογικούς όρους, δεσμεύει μόνον τους μισθωτούς που απασχολούνται σε εργοδότες-μέλη των Οργανώσεων που την υπέγραψαν. Ωστόσο, από το 2014 οι ΕΓΣΣΕ δεν περιέχουν μισθολογικούς όρους και οι κατώτατες αποδοχές (μισθοί- ημερομίσθια) αποφασίζονται από το κράτος.

●Οι κλαδικές συμβάσεις, καλύπτουν τους εργαζομένους περισσοτέρων ομοειδών ή συναφών επαγγελμάτων.

●Οι ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις (εθνικές ή τοπικές), αφορούν τους εργαζομένους συγκεκριμένου επαγγέλματος, ενώ

●οι επιχειρησιακές συμβασεις, καλύπτουν τους εργαζομένους μιας επιχειρήσης.

Σύμφωνα με εργατολόγους, σε περίπτωση συρροής κλαδικής με επιχειρησιακή σύμβαση εργασίας, έχει εφαρμογή η πιο ευνοϊκή για τον εργαζόμενο.
Σε περίπτωση συρροής κλαδικής ή επιχειρησιακής με ομοιοεπαγγελματική σύμβαση, υπερισχύει η κλαδική ή η επιχειρησιακή έναντι της ομοιεπαγγελματικής.

Δημήτρης Κωστάκος