Τις απώλειες από την κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά προσπαθεί να «αντισταθμίσει» η κυβέρνηση παρέχοντας σε κατοίκους, εργαζόμενους και επιχειρήσεις φθηνότερα ακτοπλοϊκά εισιτήρια με το μεταφορικό ισοδύναμο, που πλέον τίθεται σε ισχύ μετά τη δημοσίευση Κοινής Υπουργικής Απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Το μέτρο, που ισχύει για όλα τα νησιά, εκτός Κρήτης, Εύβοιας και Λευκάδας, εξισώνει το κόστος μετακίνησης για επιβάτες και εμπορεύματα μέσω ακτοπλοΐας με το κόστος μετακίνησης, που ισχύει για τα χερσαία μέσα μεταφοράς για την ίδια απόσταση. Δηλαδή η τιμή εισιτηρίου στα πλοία θα στοιχίζει όσο στα ΜΜΜ που καλύπτουν ανάλογη απόσταση.

Με την απόφαση καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια για τους δικαιούχους μείωσης επιβατικού εισιτηρίου ή μεταφοράς εμπορευμάτων. Συγκεκριμένα:
1. Ο δικαιούχος λαμβάνει το Αντιστάθμισμα του Νησιωτικού Κόστους (Α.ΝΗ.ΚΟ.), που είναι το ποσό της διαφορά του πραγματικού μεταφορικού κόστους από το ποσό που θα κατέβαλλε, εάν μετακινούνταν στην ηπειρωτική Ελλάδα σε αντίστοιχες αποστάσεις.
2. Δικαιούχοι είναι νοικοκυριά, δηλαδή ενήλικοι χωρίς εξαρτώμενα άτομα, και οικογένειες, που απαρτίζονται από ένα άτομο ή από έγγαμο ζευγάρι ή ζεύγος που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, με ή χωρίς εξαρτώμενα μέλη.
3. Οι δικαιούχοι πρέπει να είναι μόνιμοι κάτοικοι νησιού, πλην Κρήτης, Εύβοιας και Λευκάδας.
4. Ως μόνιμη κατοικία, θεωρείται η μόνιμη κατοικία του κύριου δικαιούχου, ο οποίος υποβάλλει τη φορολογική δήλωση. Στις περιπτώσεις που η μόνιμη κατοικία του κύριου δικαιούχου τον καθιστά μη επιλέξιμο, αλλά η μόνιμη κατοικία της συζύγου/μέλους συμφώνου συμβίωσης τον καθιστά επιλέξιμο στο πλαίσιο του μέτρου αυτή θεωρείται ως μόνιμη κατοικία.

5. Ως μόνιμοι κάτοικοι νησιού, για τους σκοπούς και την εφαρμογή του μέτρου θεωρούνται επιπλέον και
– προσωρινοί αναπληρωτές και ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί και οι εκπαιδευτικοί συνεργάτες επισκέπτες καθηγητές Α.Ε.Ν. για όσο διαρκεί η σύμβαση εργασίας τους, εφόσον έχουν αναλάβει εργασία σε νησί, στο οποίο εφαρμόζεται το μέτρο,
– ιατροί, υπόχρεοι υποχρεωτικής υπηρεσίας υπαίθρου, όση η χρονική διάρκεια αυτής
– ιατροί που υπηρετούν επί θητεία σε θέσεις ιατρών υπηρεσίας υπαίθρου, με σύμβαση διάρκειας ενός έτους
– ιατροί υπόχρεοι υπηρεσίας υπαίθρου ή επί θητεία, που υπηρετούν σε θέσεις ιατρών υπηρεσίας υπαίθρου με παράταση της σύμβασής τους, μέχρι 12 μήνες
– ιατροί που τοποθετούνται προς απόκτηση ειδικότητας σε νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου.
– επικουρικοί ιατροί που προσλαμβάνονται σε δημόσιους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας με συμβάσεις ορισμένου χρόνου με διάρκεια από ένα έως τρία έτη,
– το επικουρικό προσωπικό δημόσιων φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας, που προσλαμβάνεται με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου.

6. Κατά την αγορά του εισιτηρίου, ο δικαιούχος του Α.ΝΗ.ΚΟ. γνωστοποιεί στον υπεύθυνο έκδοσης εισιτηρίων τον Μοναδικό Αριθμό Νησιώτη (M.A.N), ο οποίος στη συνέχεια καταγράφεται στο εισιτήριο. Ο δικαιούχος επιμελείται, ώστε τα προσωπικά του στοιχεία να αναγράφονται στο εισιτήριο, όπως είναι καταγεγραμμένα στο διαδικτυακό τόπο http://metaforikoisodynamo.gr/ της Γ.Γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και στην εκτυπώσιμη μορφή του M.A.N.
Το αργότερο μέχρι την 12:00 ώρα της επόμενης εργάσιμης ημέρας από τον απόπλου ο κατάλογος με τους δικαιούχους Α.ΝΗ.ΚΟ., οι οποίοι πραγματοποίησαν ταξίδι, διαβιβάζεται από την ακτοπλοϊκή εταιρεία στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και ενημερώνεται η Γ.Γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.
Ο κατάλογος με τους δικαιούχους, ανά μήνα αναφοράς, αποτελεί το δικαιολογητικό για την έκδοση εντολής πληρωμής και την εκκαθάριση της δαπάνης.

Η διαδικασία εγγραφής και χρήσης του δικαιώματος του Μ.Ι. για τους πολίτες

Ο δικαιούχος, για μια και μόνο φορά, θα χρειαστεί να ακολουθήσει 3 βήματα:
1. κάνει εγγραφή με τους κωδικούς TAXIS
2. συμπληρώνει τα προσωπικά του στοιχεία και δίνει έναν τραπεζικό λογαριασμό (IBAN) στον οποίο θα του πιστώνονται τα χρήματα που δικαιούται από την εφαρμογή του μέτρου
3. άμεσα εκδίδεται ο Μ.Α.Ν., ο οποίος είναι προσωπικός και ισχύει άπαξ.
Ο δικαιούχος, πέραν της επίδειξης του Μ.Α.Ν. στα πρακτορεία των ακτοπλοϊκών εταιρειών, δεν χρειάζεται να κάνει καμία επιπλέον ενέργεια, ώστε να λάβει στο τέλος κάθε μήνα, στο λογαριασμό του, τα χρήματα που λειτουργούν ως αντιστάθμισμα νησιωτικού κόστους και είναι ακατάσχετα και αφορολόγητα.

Εγγραφή – αίτηση συμμετοχής για τις επιχειρήσεις

Η εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου επιχειρεί να εναρμονίσει το υψηλό κόστος μετακίνησης εμπορευμάτων, από και προς τα νησιά, σε σχέση με το κόστος των χερσαίων μετακινήσεων.
Το Α.ΝΗ.ΚΟ θα αποδίδεται σε επιχειρήσεις που έχουν έδρα τα νησιά και είναι εγγεγραμμένες στο αντίστοιχο νησιωτικό επιμελητήριο. Tο μέτρο αφορά τους κλάδους εμπορίου-μεταποίησης-τουριστικών καταλυμάτων με το Α.ΝΗ.ΚΟ να είναι ακατάσχετο και αφορολόγητο.
Δικαιούχοι-επιχειρήσεις μπορούν να είναι όσες εμπίπτουν στη κατηγορία «πολύ μικρή», «μικρή», «μεσαία» βάσει των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (Ν. 4308/2014). Από την 1 Ιουλίου 2018 είναι επιλέξιμες, οι δαπάνες μεταφοράς προϊόντων για τις νησιωτικές επιχειρήσεις των νησιών της πιλοτικής εφαρμογής. Οι επιχειρήσεις που δικαιούνται να λάβουν μέρος στην δράση του Μεταφορικού Ισοδύναμου υποβάλουν τις αιτήσεις συμμετοχής χρησιμοποιώντας τους κωδικούς εισόδου του TAXIS.

Νεκτάριος Ανδριόπουλος