Αναδρομικά από την 1η Φεβρουαρίου 2019, ισχύει η υποχρεωτική ασφάλιση των εργαζομένων με απόδειξη δαπάνης (τίτλος κτήσης), σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ.

Το νέο καθεστώς αφορά σε συμβάσεις εργασίας, αλλά και σε προφορικές συμφωνίες.

Οι απασχολούμενοι με αυτό το εργασιακό καθεστώς, ασφαλίζονται υποχρεωτικά ακόμη κι αν ασκούν άλλη ή παράλληλη επαγγελματική δραστηριότητα.

Εξαιρούνται όσοι ασφαλίζονται μέσω εργοσήμου (π.χ. το κατ’ οίκον απασχολούμενο προσωπικό, απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων, στη διανομή διαφημιστικών εντύπων, προσωπικό απασχολούμενο σε ΠΑΕ-ΚΑΕ, διαιτητές αγώνων επαγγελματικής κατηγορίας, εργάτες γης κ.λπ.).

Τα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών ανά κλάδο έχουν ως εξής:

– για κύρια σύνταξη: 13,33%
– για υγειονομική περίθαλψη: 6,95%. Αναλυτικά:
– παροχές σε είδος: 6,45%
– παροχές σε χρήμα: 0,50%

Οι ανωτέρω εισφορές υπολογίζονται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού, όπως αυτή προκύπτει μετά την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου και άλλων τυχόν επιβαρύνσεων (βλ. παράδειγμα 1 του παραρτήματος).

Οι εισφορές των προσώπων που αμείβονται με τίτλο κτήσης βαρύνουν τους ίδιους στο σύνολό τους, ενώ παρακρατούνται και αποδίδονται στον ΕΦΚΑ από τον εκάστοτε υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών (εκδότη του τίτλου κτήσης) μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου της έκδοσης του παραστατικού μήνα.

Εάν οι αμειβόμενοι με τίτλο κτήσης ασκούν ταυτόχρονα και άλλη επαγγελματική δραστηριότητα, μισθωτή ή μη μισθωτή, για την οποία υπάγονται στον ΕΦΚΑ, εφαρμόζονται οι διατάξεις περί εισφοροδότησης παράλληλης ασφάλισης και εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών.

Σε περίπτωση που για το ίδιο χρονικό διάστημα εκδίδονται για τον ίδιο ασφαλισμένο περισσότερα του ενός παραστατικά παρεχόμενων υπηρεσιών, από διαφορετικό υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών, τα ανωτέρω εφαρμόζονται αυτοτελώς για κάθε εκδιδόμενο παραστατικό. Ο έλεγχος του ανώτατου μηνιαίου εισοδήματος θα γίνεται απολογιστικά, αφού ολοκληρωθεί ο υπολογισμός του χρόνου ασφάλισης που προκύπτει από αυτά.

Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης των εν λόγω προσώπων λαμβάνεται η ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης, όπως αυτή προκύπτει από την καταρτισθείσα σύμβαση. Σε περίπτωση μη ύπαρξης σύμβασης ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λογίζεται η ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού.

Τα πρόσωπα που θα αμειφθούν με τίτλο κτήσης υποχρεούνται να απογραφούν στο Ενιαίο Μητρώο ΕΦΚΑ με την ιδιότητα του «Αμειβόμενου με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών», ανεξάρτητα εάν έχουν ήδη απογραφεί ή όχι για άλλη δραστηριότητα – απασχόληση. Αρμόδια υπηρεσία για την απογραφή είναι η υπηρεσία του τόπου κατοικίας του ασφαλισμένου.

Παράδειγμα 1

Πρόσωπο που αμείβεται με τίτλο κτήσης διενεργεί έρευνα για Εταιρεία με ακαθάριστη αμοιβή €8,00 ανά ερωτηματολόγιο.

Στην διάρκεια ενός μήνα συμπλήρωσε 100 ερωτηματολόγια και το συνολικό ύψος της μηνιαίας αμοιβής ανέρχεται σε €800,00 (100 ερωτ. x €8,00 = €800,00).

Οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού, δηλαδή επί της καθαρής μηνιαίας αμοιβής, η οποία προκύπτει μετά την αφαίρεση του φόρου (20%) και του χαρτοσήμου (3,60%).

Η καθαρή αξία είναι €800,00 – (€800,00 x 23,60%) ήτοι €800,00 – €188,80 = €611,20

Συνεπώς οι ασφαλιστικές εισφορές είναι:
α) για κύρια σύνταξη €611,20 x 13,33% = €81,47
β) για υγειονομική περίθαλψη €611,20 x 6,95% = €42,48
Σύνολο: €123,95

Παράδειγμα 2

Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 11 ημερών από 18-2-19 έως 28-2-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 1-3-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €350,00.

Το ημερήσιο εισόδημα με βάση την καθαρή αξία του παραστατικού ανέρχεται σε €350,00/11=€31,82 το οποίο είναι μεγαλύτερο του 1/25 του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού (€650,00/25=€26,00).

Συνεπώς οι Η.Α. είναι οι προβλεπόμενες από την σύμβαση, δηλαδή 11.

Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 18-2-19 και ημερομηνία λήξης η 28-2-19.

Παράδειγμα 3

Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 11 ημερών από 18-2-19 έως 28-2-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 1-3-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €250,00.

Το ημερήσιο εισόδημα με βάση την καθαρή αξία του παραστατικού ανέρχεται σε €250,00/11=€22,73 το οποίο είναι μικρότερο του 1/25 του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού (€650,00/25=€26,00).

Συνεπώς οι Η.Α. είναι €250,00/€26,00=9,62 άρα 10 ημέρες.

Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 18-2-19 και ημερομηνία λήξης η 27-2-19.

Παράδειγμα 4

Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 1 μήνα από 01-2-19 έως 28-2-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 1-3-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €400,00.

Ο χρόνος ασφάλισης είναι €400,00/€26,00=15,38, δηλαδή 16 Η.Α.

Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01-2-19 και ημερομηνία λήξης η 16-2-19.

Παράδειγμα 5

Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 3 μηνών από 01-2-19 έως 30-4-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 2-5-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων:

α) €1.250,00
Ο χρόνος ασφάλισης είναι €1.250,00/€650,00=1,92 μήνες και σε Η.Α. €1250,00/€26,00=48,08 δηλαδή 49 ημέρες (1 μήνας και 24 ημέρες)
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01-2-19 και ημερομηνία λήξης η 24-3-19.

β) €2.050,00
Ο χρόνος ασφάλισης είναι €2.050,00/€650,00=3,15 μήνες και σε Η.Α. €2.050,00/€26,00=78,85 δηλαδή 79 ημέρες (3 μήνες και 4 ημέρες).

Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01-2-19 και ημερομηνία λήξης η 30-4-19, καθώς ο χρόνος ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τον χρόνο διάρκειας της σύμβασης.

Επομένως, σε αυτήν την περίπτωση ,οι εισφορές κατανέμονται ισομερώς στους 3 μήνες και υπολογίζονται ανά μήνα στο 1/3 της καθαρής αξίας του παραστατικού, δηλαδή στο ποσό των €2.050/3=€683,33 (βλέπε και παράδειγμα 1).

Παράδειγμα 6

Την 13-3-19 εκδίδεται τίτλος κτήσης με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €5.843,00.

Ο χρόνος ασφάλισης είναι €5843,00/€650,00=8,99 μήνες και σε Η.Α. €1250,00/€26,00=224,73 δηλαδή 225 ημέρες (9 μήνες).

Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 13-3-19 και ημερομηνία λήξης η 13-12-19.