Την εσφαλμενη εντύπωση ότι η παχυσαρκία είναι ένα προσωρινό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται με δίαιτα, έχουν οι καταναλωτές στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Μάλιστα στην έρευνα καταγράφηκε μια αισθητή έλλειψη γνώσης αναφορικά με τις ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία, ενώ επιβεβαιώθηκε το γεγονός ότι οι παχύσαρκοι άνθρωποι επηρεάζονται σημαντικά στην καθημερινότητά τους λόγω του προβλήματος με το βάρος τους.

Σύμφωνα με τον Ευθύμιο Καπάνταη, Πρόεδρο της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας στις 4 Μαρτίου, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να γίνει ευρύτερα αντιληπτό γιατί η παχυσαρκία είναι μια νόσος και ποιες είναι οι αιτίες και οι συνέπειές της.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 68% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι είναι ενάντια στην ιατρική θεραπεία κυρίως λόγω πιθανών παρενεργειών, καθώς και επειδή δηλώνουν αντίθετοι στη φαρμακευτική αγωγή γενικά. Αντιθέτως, το 88% απάντησε πως αναγνωρίζει τη σωστή διατροφή και τη σωματική άσκηση ως τις καλύτερες μεθόδους απώλειας βάρους.

Η μελέτη για την Πολιτική Υγείας του ΟΟΣΑ με τίτλο: “The Heavy Burden of Obesity, The Economics of Prevention”, (Οκτώβριος 2019) έδειξε τα εξής:

•  Στις 34 από τις 36 χώρες – μέλη του ΟΟΣΑ, περισσότερος από το μισό πληθυσμό είναι υπέρβαρος και σχεδόν ένας στους τέσσερεις είναι παχύσαρκος.
•  Ο μέσος όρος επιπολασμού (συχνότητα) της παχυσαρκίας στους ενήλικες στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ έχει αυξηθεί από 21% που ήταν το 2010 στο 24% το 2016, με αποτέλεσμα επιπλέον 50 εκατομμύρια να είναι παχύσαρκοι.
• Παρά την επιδίωξη την τελευταία δεκαετία να αντιμετωπισθεί η παχυσαρκία, χρειάζεται να γίνουν ακόμη περισσότερα εξ αιτίας του καθιστικού τρόπου ζωής και της κατά 20% αύξησης στην πρόσληψη θερμίδων στις χώρες – μέλη του ΟΟΣΑ, τα τελευταία 50 χρόνια.
• Στις επόμενες τρεις δεκαετίες το αυξημένο σωματικό βάρος θα έχει κόστος την απώλεια έως και 92 εκατομμυρίων ζωών στις χώρες του ΟΟΣΑ, με τις ασθένειες που σχετίζονται με το αυξημένο βάρος και την παχυσαρκία να μειώνουν το προσδόκιμο ζωής κατά τρία χρόνια έως το 2050.
• Παγκόσμια, τουλάχιστον 2,8 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω του αυξημένου τους βάρους ή της παχυσαρκίας τους.

Πολλοί Ευρωπαίοι είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι

• Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο επιπολασμός της παχυσαρκίας σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες έχει τριπλασιασθεί από τη δεκαετία του 1980.
• 30-70% των ενηλίκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπέρβαροι, ενώ 10-30% είναι παχύσαρκοι.
• Κατά μέσο όρο, στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 16% των ενηλίκων ήταν παχύσαρκοι το 2014, ενώ το 2000 το 11% ήταν παχύσαρκοι.
•  Στην Ελλάδα, 50% των γυναικών και 70% των ανδρών έχουν σωματικό βάρος πάνω από το φυσιολογικό.
•  Προβλέπεται ότι έως το 2030 περισσότεροι από το 50% του Ευρωπαϊκού πληθυσμού θα είναι παχύσαρκοι. Σε μερικές Ευρωπαϊκές χώρες έως 89% του πληθυσμού θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Η Παχυσαρκία προκαλεί πλήθος χρόνιων ασθενειών

• Το 44% του διαβήτη τύπου 2, το 23% της ισχαιμικής καρδιοπάθειας και μεταξύ 7% και 41% ορισμένων τύπων καρκίνου, οφείλονται ή αποδίδονται στο υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία.
• Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έως και το 7% των εθνικών προϋπολογισμών υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δαπανώνται κάθε χρόνο σε ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Σε αυτό προστίθεται το ευρύτερο οικονομικό κόστος που προκαλείται από τις ημέρες απώλειας εργασίας λόγω ασθένειας, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την πρόωρη θνησιμότητα.

Η σοβαρή παχυσαρκία μειώνει το μέσο προσδόκιμο ζωής κατά μια δεκαετία

• Άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) 30-34,9 kg/m2,κατά μέσο όρο ζουν 2-4 χρόνια λιγότερο από αυτούς με κανονικό ΔΜΣ (18,5-24,9 kg/m2) και αυτοί με ΔΜΣ μεγαλύτερο του 40 kg/m2 ζουν κατά μέσο όρο 10 χρόνια λιγότερο.

Η Παχυσαρκία είναι η πέμπτη κατά σειρά αιτία θανάτου παγκοσμίως

•  Η παχυσαρκία είναι παράγοντας κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών παθήσεων και ορισμένων τύπων καρκίνων, κάτι που την καθιστά την πέμπτη κατά σειρά αιτία θανάτου, παγκοσμίως.

4 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας (WOD)

Η Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας (WOD) που έχει οριστεί για το 2020 στις 4 Μαρτίου, αποτελεί σημείο αναφοράς για τοπικές, εθνικές και διεθνείς δράσεις στην υποστήριξη των ανθρώπων με παχυσαρκία. Σκοπός είναι να οδηγήσει στην επίσημη αναγνώριση της παχυσαρκίας, από την πολιτεία και την κοινωνία, ως χρόνιας νόσου που απαιτεί ενεργό και δραστική διαχείριση, δηλαδή πρόληψη και θεραπεία. Επίσης, στόχος είναι να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη γνώση και κατανόηση της παχυσαρκίας ως θεραπεύσιμης ασθένειας, ιδίως μεταξύ των επαγγελματιών υγείας ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση στην θεραπεία της.

Το Ευρωπαϊκό σύνθημα «Αντιμετωπίζοντας την παχυσαρκία μαζί σε όλη την Ευρώπη» στοχεύει στην ενθάρρυνση και διευκόλυνση των ευκαιριών για τους υπεύθυνους να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν συλλογικά την αυξανόμενη επιδημία της παχυσαρκίας. Είναι επίσης μια ευκαιρία για να τονιστεί η ανάγκη για ευρύτερη αναγνώριση της παχυσαρκίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών ως θεραπεύσιμης χρόνιας νόσου και να επιστήσουμε την προσοχή στα οφέλη που θα επιφέρει η αντιμετώπισή της τόσο στα άτομα όσο και στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Η παχυσαρκία αναγνωρίζεται πλέον από οργανώσεις υγείας όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), η Αμερικανική Ιατρική Ένωση (AMA) και η Καναδική Ιατρική Ένωση (CMA), ως χρόνια πάθηση που απαιτεί μακροχρόνια διαχείριση και αντιμετώπιση.

Παράλληλα, η εκστρατεία υποστηρίζει τις ευρύτερες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας (EASO-European Association for the Study of Obesity), των Εθνικών Εταιρειών και των συνεργαζόμενων κέντρων να ενθαρρύνουν τους ευρωπαίους πολίτες που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι να κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, με αποτέλεσμα να διαχειριστούν το βάρος τους και να βελτιώσουν τη γενικότερη υγεία και την ποιότητα της ζωής τους.

Νίνα Κομνηνού