Ακόμα και σε ιδιαίτερα εξαιρετικές περιόδους, η Γαλλία βρίσκει τρόπους να φανεί ως εξαίρεση στον κανόνα. Σύμφωνα με μια μελέτη του Ινστιτούτου Pasteur η Γαλλία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μετάλλαξη του κορονοϊού, που έχει οδηγήσει στον θάνατο 250,000 ανθρώπους παγκοσμίως.

Η μελέτη καταδεικνύει ότι η κυβέρνηση επέδειξε επιτυχή ανακλαστικά όταν απομόνωσε και παρεμπόδισε την εξάπλωση του ιού που ήδη είχε πλήξει την Κίνα αλλά και την Ιταλία. Το χάος που προκλήθηκε στη Γαλλία – όπου πέθαναν περίπου 25,000 πολίτες – αναφέρει ότι οφείλεται σε αυτή τη μετάλλαξη, η οποία «κυκλοφορούσε» χωρίς να προκαλεί φανερά συμπτώματα στη Βόρεια Γαλλία στα μέσα περίπου του περασμένου Ιανουαρίου.

Τα ευρήματα του ινστιτούτου δείχνουν ότι η κυβέρνηση «πολεμά» έναν εχθρό που ήταν εντός των συνόρων της πολύ νωρίτερα απο ό,τι αρχικά είχε γίνει αντιληπτό, δυσκολεύοντας τον περιορισμό της εξάπλωσης του. Αλλά η έκθεση δεν έλαβε την απαιτούμενη προσοχή των μέσων ενημέρωσης που ασχολούνται κυρίως με τη διαχείριση της κυβέρνησης και επικρίνοντας την.
Η δημοτικότητα της κυβέρνησης του Γάλλου προέδρου έχει μειωθεί από την έναρξη της πανδημίας με το 62% να πιστεύει ότι δεν είναι ικανή να ελέγξει τον ιό. Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης έρχεται σε μια δύσκολη στιγμή για την κυβέρνηση καθώς ξεκινά τη σταδιακή άρση των μέτρων από τις 11 Μαϊου. Πώς φτάσαμε εδώ; Στις ΗΠΑ και στη Βρετανία όπου οι κυβερνητικές αποτυχίες και η έλλειψη σωστής κατεύθυνσης των πολιτών ήταν πολύ πιο σοβαρές και πιο συχνές φαίνεται ότι απολαμβάνουν τη στήριξη των πολιτών και ίσως κάποιοι να τις επικροτούν.

Όχι όμως στη Γαλλία. Αυτό οφείλεται μερικώς στον εθνικο χαρακτήρα και στην αίσθηση της «εξαιρετικότητας» των Γάλλων. Οι Γάλλοι σπάνια εμφανίζονται ικανοποιημένοι από ό,τι και αν κάνουν οι ηγέτες τους. Και με δεδομένη την επιθετικότητα του κορωνοϊού… οι πολίτες είχαν εξαιρετικά πολλούς λόγους να επικρίνουν την κυβέρνηση.

Για να είμαστε ακριβείς, η γαλλική κυβέρνηση δεν τα έκανε όλα σωστά. Ο Μακρόν άφησε τουλάχιστον μια εβδομάδα προτού πάρει την απόφαση επιβολής lockdown. Η Γαλλία δεν κατάφερε να διεξάγει τα απαιτούμενα τεστ, ενώ είχε σοβαρές ελλείψεις σε μάσκες και κάθε άλλου είδους προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό.

Όμως την ίδια ώρα η κυβέρνηση τα πήγε σχετικά καλά με την αντιμετώπιση μιας άνευ προηγουμένου κρίσης, με έναν άγνωστο και συνεχώς μεταβαλλόμενο «εχθρό». Τα μέτρα που ελήφθησαν στην αρχή της κρίσης βάζουν τη Γαλλία πολύ «ψηλά» σε σχέση με τις γειτονικές της χώρες στην αντιμετώπιση της. Παράλληλα, ήταν από τις πρώτες χώρες που μπόρεσαν να εφαρμόσουν ένα ιδιαίτερα υποστηρικτικό οικονομικό πρόγραμμα τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Περίπου 11 εκατομμύρια άνθρωποι λαμβάνουν τουλάχιστον το 80% του μισθού τους από το κράτος.
Η Γαλλία σκέφθηκε «έξυπνα» τη χρήση τρένα υψηλής ταχύτητας για να μεταφέρει ασθενείς, που ζούσαν σε μη πληγείσες περιοχές. Και πέτυχε να περιορίσει τον ιό μόνο στα βόρεια και ανατολικά της χώρας. Το νοσοκομειακό της σύστημα δεν «λύγισε».

Και εκτός από εξαιρετικά λίγες περιπτώσεις, η κυβέρνηση επικοινώνησε ξεκάθαρα και ειλικρινά – ιδιαίτερα σε σχέση με τη Βρετανία και τις ΗΠΑ – τον αριθμό των θυμάτων.
Και όμως… η κυρίαρχη ατμόσφαιρα στη Γαλλία και όχι μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και στα συστημικά ΜΜΕ είναι ιδιαίτερα επικριτική, αν όχι εχθρική. Και αυτό όχι μόνο είναι αδικαιολόγητο, αλλά και επικίνδυνο. «Θεωρίες συνωμοσίας» έχουν αναπτυχθεί και κάθε μικρό λάθος προκαλεί εξαιρετικά μεγάλες αντιδράσεις και καταγγελίες από την αντιπολίτευση ότι η κυβέρνηση «ψεύδεται».
Πάνω από 30 μηνύσεις έχουν κατατεθεί εναντίον του πρωθυπουργού και του υπουργού Υγείας για αδράνεια την περίοδο της πανδημίας. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Γερουσία καταψήφισε την προοδευτική άρση του lockdown από τις 11 Μαϊου. Η ψήφος ήταν συμβολικής αξίας, αλλά είχε επιπτώσεις: αύξησε την έλλειψη εμπιστοσύνης έναντι της κυβέρνησης.

Σε αντίθεση με άλλους ηγέτες όπως ο Ντ. Τραμπ ή ο Μπόρις Τζόνσον ο Μακρόν… δεν θεωρείται «ηγέτης κανενός». Και γι’ αυτό για τη χώρα δεν είναι ποτέ σωστός και είναι πάντα λάθος. Και υπάρχει και κάτι πιο βαθύ: η αγάπη της Γαλλίας για τον διανοουμενίστικο ολοκληρωτισμό. Είναι η τάση να τα βλέπουν όλα ως μορφή προδοσίας, συνομωσίας και εθνικής ταπείνωσης.
Οι δεξιοί σχολιαστές περιγράφουν την έλλειψη νοσοκομειακών κλινών ως συμπτωμα μιας βαθιάς ρίζας της ψυχής του έθνους. Οι αριστεροί σχολιαστές επιμένουν ότι πρόκειται για επιπτώσεις της νεοφιλελεύθερης καταστροφής του Γαλλικού κράτους (που στην πραγματικότητα δαπανά 8% του ΑΕΠ στο εθνικό σύστημα υγείας, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε».

Στην πραγματικότητα, η έλλειψη νοσοκομειακών κλινών στη Γαλλία είναι το αποτέλεσμα των πολιτικών που εφάρμοσαν τόσο οι αριστερές, όσο και οι δεξιές κυβερνήσεις τις τελευταίες δεκαετίες. Πάντως με τη βοήθεια των γειτονικών της κρατών, οι ΜΕΘ στη Γαλλία ήταν επαρκείς τις τελευταίες έξι εβδομάδες.
Σχεδόν κάθε κυβέρνηση κάνει λάθη στη διαχείριση αυτής της κρίσης, κάποιες σοβαρότερα από άλλες. Αλλά σε καμια χωρα δεν γίνεται αυτό που συμβαίνει στη Γαλλία. Ακόμα και τα σωστά να επικρίνονται από την πολιτική ελίτ και τα συστημικά ΜΜΕ.
Οι σχολιαστές και από τα δεξιά και από τα αριστερά συνέκριναν την ανταπόκριση της Γαλλίας με την «παράξενη ήττα» από τη Γερμανία το 1940, φράση που αποδίδεται σοτν ιστορικό Μαρκ Μπλοκ που θεωρούσε ότι η αμοιβαία εχθρότητα μεταξύ των δεξιών και των αριστερών δυνάμεων είχαν δημιουργήσει μια ηττοπάθεια εγγενή στη Γαλλία που κατέστησε δυνατή τη νίκη της Γερμανίας.
Είναι παράλογο να συγκρίνει κανείς τις δύο καταστάσεις. Αλλά η προειδοποίηση του ιστορικού αποτελεί «καμπανάκι» για τη Γαλλία του σήμερα.